Նվաստացուցիչ «ինքնախոստովանություն» ԵԽԽՎ վեհաժողովում

ԵԽԽՎ ամբիոնից ելույթ ունենալուց հետո Սերժ Սարգսյանը պատասխանել է պատգամավորների հարցերին եւ այնպիսի արտառոց մտքեր հայտնել, որոնք թերեւս տրամաբանական շարունակությունն են տարիներ առաջ հայտնած ու արդեն թեւավոր խոսքի ուժ ստացած «Աղդամը մեր հայրենիքը չէ» պատմական հայտարարության։

Ըստ երեւույթին, Ս. Սարգսյանն աստվածային ճշմարտության տեղ է ընդունել ԱՄՆ, Ֆրանսիայի եւ ՌԴ նախագահների կողմից Դովիլում ընդունած հայտարարությունը, որտեղ վերջիններս ասել են, թե ժողովուրդներին պետք է պատրաստել խաղաղության, այլ ոչ թե պատերազմի։ Չափազանց պատրաստակամ աշակերտի հպարտությամբ նա հայտարարել է, որ Հայաստանն «այս քսան տարիների ընթացքում» ժողովրդին խաղաղության է պատրաստում, իսկ Ադրբեջանն իր ժողովրդին պատրաստում է պատերազմի: Ապա ուշագրավ եզրակացություն արել առ այն, որ «Ադրբեջանն առավելություն կստանա, եթե, Աստված մի արասցե, ռազմական գործողություններ սկսվեն, որովհետեւ նրանք իրոք իրենց ժողովրդին պատրաստել են եւ պատրաստում են պատերազմի»։

ՀՀ նախագահի սենսացիոն այս հայտարարությունը միանշանակ վատ է ընդունվել Արցախում։ Իմ զրուցակից պետական պաշտոնյաները հիմնականում փորձում էին ձեռնպահ մնալ Հայաստանի նախագահի խոսքերը մեկնաբանելուց կամ, իրենք էլ դրան չհավատալով, ասում էին, թե նա երեւի այլ բան է ցանկացել ասել։ Իսկ թե ինչ՝ ոչ ոք չկարողացավ հստակ ասել։

Շարքային արցախցիները չէին փորձում թաքցնել իրենց դժգոհությունը։ «Ինչպե՞ս թե 20 տարի մենք մեր ժողովրդին խաղաղության ենք պատրաստել,- ասաց 28-ամյա Արմեն Հակոբյանը։- Խաղաղության բաց դա՞ս է անցկացրել, ինչ է։ Կամ դա ի՞նչ հպարտանալու բան է՝ թշնամիներն ազգովի պատրաստվում են մեզ ոչնչացնել, իսկ սա էլ հայտարարում է, թե մենք խաղաղության ենք պատրաստվում…»։ Զրուցակցիս շարունակեց Վահան անունով մի այլ երիտասարդ. «Հայաստանի նախագահը Նժդեհի ձեռքին «չոփ դրեց»,- հեգնանքով ասաց նա։- Նժդեհն ասում էր՝ «Խաղաղություն ես ուզում, պատրաստվիր պատերազմի», հայոց մեր պրեզիդենտն էլ հայտարարում է՝ «խաղաղություն ես ուզում՝ պատրաստվիր խաղաղության»: Երեւի 1915 թվականին էլ են մեր ժողովրդին այդպես խաղաղության պատրաստել… Թուրքերն էլ 10-20 ձիավորով 400-500 մարդկանց քշել են անապատներն ու կոտորել…»։

Սերգեյ Ավանեսյանի կարծիքով՝ Հայաստանի նախագահին թվում է, որ եթե այդ եվրոպաներից, ամերիկաներից խաղաղություն մուրա, նրանք «խաղաղության հրեշտակների պես թռնելու-գալու են՝ Ադրբեջանի ձեռքերը կապեն»։ «Այ մարդ, նորմալ մարդը, նորմալ ղեկավարը հույսն ուրիշների վրա կդնի՞,- ասաց նա։- Դրանք ե՞րբ են մեզ օգնել, մեզ փրկել, որ նորից նրանց ոտքերն ենք ուզում ընկնել։ Էն, որ «սումգայիթ», «կիրովաբադ», «բաքու» եղավ, դրանք՝ էդ եվրոպա-ամերիկաները որտե՞ղ էին…»։

Ուսանող Մհերը գտնում է, որ վերջին մի քանի տարում ոչ ոք երեւի այնպես չի հուսալքել, հիասթափեցրել սեփական ժողովրդին, ինչպես Ս. Սարգսյանը։ «Ո՞նց կարելի է աշխարհով մեկ հայտարարել, թե պատերազմի դեպքում Ադրբեջանն առավելություն կստանա,- ասաց նա։- Այս խոսքերը լսող հայ զինվորն ի՞նչ հավատով պիտի հայրենիք պաշտպանի, երբ իր պրեզիդենտն արդեն հայտարարել է, որ պատերազմի դեպքում թշնամին առավելություն կստանա, որովհետեւ 20 տարի կռվի է պատրաստվել»։

Պետական պաշտոնյա Ա. Գրիգորյանը կարծում է, որ «Հայաստանի նախագահն այդպես չի մտածում», որ նա այդ խոսքերը հատուկ ԵԽԽՎ-ի համար է ասել՝ ցույց տալու համար «հայերի քաղաքակրթվածությունը, խաղաղասիրությունը եւ հակառակորդի ագրեսիվ, ռազմատենչ պահվածքը»։

Ադրբեջանա-ղարաբաղյան պատերազմի վետերան Աշոտ Հովսեփյանի խոսքով՝ «էն լավ տղերքը, էն քաջ տղերքը, հերոսները կռվել-զոհվել են, տակին մնացել են խառախուռաները։ Կռվի ժամանակ էն, որ մենք կարգին զենք էլ չունեինք, տեխնիկա չունեինք, հարյուրավոր անգամ զիջում էինք թուրքերին… Եթե մեր գոնե մի հրամանատար իր զինվորներին ասեր, թե թշնամին ուժեղ է, առավելություն ունի, մենք երբեք պատերազմում չէինք հաղթի։ Մի էդպիսի հայտնի խոսք կա, չէ՞, ասում են՝ առյուծի գլխավորությամբ ոչխարների բանակն ավելի ուժեղ է, քան էն մյուսը… հակառակ բանակը…»։

Իմ զրուցակիցներից մեկը միամտորեն կարծում է, որ, ճիշտ է, Սերժ Սարգսյանը շատ սխալ բաներ է ասել, ինչպես մի ժամանակ ասել էր, թե Աղդամը մեր հայրենիքը չէ… «Բայց լավ է, որ Եվրոպայում պատերազմի եւ խաղաղության մասին այս խոսքերը հայերեն է ասել, թուրքերը չեն կարող հասկանալ, թե նա ինչ է ասել», թե չէ՝ «ուրախությունից ավելի են կատաղելու»։

Երանի մենք ոչ միայն հասկացած, այլեւ ընդհանրապես լսած չլինեինք անպատվաբեր, նվաստացուցիչ, ամոթալի ու խայտառակ այդ «ինքնախոստովանությունը»։

Արեգ Վարդանյան
hraparak.am
24.06.2011